Auteur: Arie Martijn Schenk
Vrijwilligersdruktoets: minder regeldruk voor sportverenigingen
De RVVB signaleerde al twee jaar geleden dat de regeldruk voor vrijwilligersorganisaties te hoog is. Dit bracht Tweede Kamerlid Inge van Dijk (CDA) in beweging. “Als CDA zijn we een verenigingspartij, een samenlevingspartij. Ik zag dat vrijwilligers steeds meer tijd kwijt waren aan administratieve verplichtingen in plaats van hun eigenlijke werk. Dat moet anders,” zegt Van Dijk.
Met haar amendement op de Instellingswet Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) zorgde ze ervoor dat bij nieuwe wetgeving expliciet gekeken wordt naar de impact op non-profitorganisaties en vrijwilligers. Zo voorkomt de overheid dat regels, oorspronkelijk bedoeld voor bedrijven, onbedoeld ook verenigingen raken en hun werk onnodig complex maken.
Zelf heeft Van Dijk veel ervaring in het vrijwilligerswerk. Ze zat in het bestuur van een handbalclub, was betrokken bij de organisatie van een zeskamp en gaf handbaltraining. “Toen ik begon als Kamerlid, heb ik me voorgenomen om overal waar we aandacht hebben voor regeldruk te kijken of verenigingen en vrijwilligers voldoende worden meegenomen.”
Met dit amendement wordt ATR expliciet verplicht om ook vrijwilligersorganisaties mee te nemen in hun toetsing. “Het amendement kreeg brede steun in de Kamer. Iedereen begrijpt dat verenigingen en vrijwilligers niet telkens geconfronteerd kunnen worden met een stapeling van regels,” zegt Van Dijk.
Voorbeelden van onnodige regeldruk
Van Dijk kent de uitdagingen van vrijwilligerswerk uit eigen ervaring. “Mijn ogen gingen echt open toen ik in het stichtingsbestuur van een sporthal zat. Vrijwilligers bouwden die hal in eigen beheer voor 8 ton, maar kregen vervolgens een OZB-aanslag van 2,3 miljoen euro van de gemeente. Volgens de regels correct, maar totaal onrechtvaardig voor de vrijwilligers die zich inzetten voor de gemeenschap. Dit soort situaties ondermijnt de motivatie van vrijwilligers.”
Een ander voorbeeld betreft een jaarlijkse vlooienmarkt voor de kindervakantieweek die haar broer organiseert. “Na een enkele klacht verplichtte de gemeente de organisatie om verkeersregelaars in te zetten, dranghekken te plaatsen en een uitgebreid verkeersplan te maken. Terwijl het slechts een paar uur overlast geeft en honderden kinderen een geweldige vakantiebeleving oplevert. In plaats van pragmatische oplossingen, zadelen we vrijwilligers op met extra lasten. We moeten terug naar een samenleving waarin we zulke evenementen gewoon waarderen,” aldus Van Dijk.
De RVVB speelt een sleutelrol in het signaleren van deze problemen en bracht het thema regeldruk al twee jaar geleden onder de aandacht. Van Dijk erkent de waarde van deze samenwerking. “Ik heb vanaf het begin van mijn Kamerlidmaatschap nauw contact met Daniel Klijn en de RVVB. Ze doen belangrijk werk door knelpunten zichtbaar te maken en in gesprek te gaan met beleidsmakers. Door het agenderen van dit probleem door de RVVB is uiteindelijk dit amendement tot stand gekomen.”
Wat betekent dit voor verenigingen?
De vrijwilligersdruktoets betekent dat beleidsmakers voortaan beter nadenken over de impact van regels op verenigingen. Hoewel de toets vooral nieuwe wetgeving betreft, kan de ATR ook bestaande regels onder de loep nemen. “Regeldruk leeft veel meer dan een paar jaar geleden. Niet alleen bij bedrijven, maar ook bij burgers en in de Tweede Kamer. Dit is pas de eerste stap, maar een heel belangrijke,” benadrukt Van Dijk.
Een eerste concrete ontwikkeling was afgelopen week te zien bij een bijeenkomst van VNO-NCW met de ATR en bedrijven, waar nu ook een vertegenwoordiger van een vrijwilligersorganisatie aanschoof. “Een positieve ontwikkeling,” zegt Van Dijk. “Laten we hopen dat dit vaker gebeurt en dat vrijwilligers structureel worden meegenomen in beleidskeuzes, zonder hen te belasten met onnodige bureaucratie. Vrijwilligers zijn onmisbaar voor onze samenleving. Laten we hen steunen in plaats van belasten.”
