De helft van alle Nederlandse sportverenigingen zit in ernstige problemen of verwacht dat de komende vijf jaar te komen. Er zijn allerlei moeilijkheden: het is lastig om mensen te porren voor een vrijwilligersfunctie in het bestuur, de (energie)kosten stijgen sterk, er is oneerlijke concurrentie, de bureaucratie is steeds ingewikkelder en gemeenten bieden daarbij weinig ondersteuning. Daarom zijn er dringend maatregelen nodig.
Dat stelt het Register voor Verenigingsbestuurders (RVVB) op basis van een rondgang in het hele land waarin gesprekken zijn gevoerd met meer dan 250 bestuurders van sportclubs. Ruim 800 bestuurders vulden bovendien een online enquête in.
“Sommigen zaten met tranen in de ogen”, vertelt onderzoeker en bestuurder van het RVVB Daniel Klijn in het NOS Radio 1 Journaal. “Het water staat hen aan de lippen. De terugloop van het aantal bestuurders leidt er in combinatie met de hoeveelheid werk die toeneemt toe dat ze zo’n 26 tot 30 uur in de week bezig zijn met hun club.”
Stikstofplan
Weinig mensen willen in het bestuur van een sportclub gaan zitten. Dat heeft verschillende oorzaken. Bij het besturen van een sportclub komt veel papierwerk kijken: bestuurders kunnen hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld, een inschrijving bij de Kamer van Koophandel is vereist, voor evenementen zijn vergunningen en tegenwoordig ook vaak een stikstofplan nodig. Het aanvragen daarvan kost allemaal veel tijd. Dat geldt ook voor subsidies voor jeugdleden uit minder welgestelde gezinnen, zeker als dat moet gebeuren voor honderden leden.
Het imago van dat tijdrovende en complexe werk weerhoudt mensen ervan om in een bestuur te stappen. Jongeren onder de 30 en vrouwen hebben al helemaal weinig interesse.
Onderzoek RVVB
Het Register voor Verenigingsbestuurders heeft vorig jaar een verkennend onderzoek gedaan naar stijgende energiekosten en het wel en wee van ruim 1200 bestuurders van sportverenigingen. Daaruit kwam naar voren dat veel van hen zich grote zorgen maken over die kosten en de gebrekkige steun die ze van de overheid ervaren.
Daarop is een meldpunt ingesteld, waar zich in december 2022 en januari 2023 ruim 500 clubs hebben gemeld die de toekomst eveneens somber inzien.
Dit beeld, in combinatie met cijfers van sportkoepel NOC*NSF en het Mulier Instituut, waren aanleiding voor een rondgang door alle twaalf provincies. Daar is met ruim 250 bestuurders van sportverenigingen gesproken. Meer dan 800 bestuurders hebben een online enquête ingevuld.
Het RVVB pleit ervoor om bestuurders meer te ondersteunen en beter in te spelen op hun behoeften. De samenwerking met gemeenten verloopt vaak moeizaam, terwijl ambtenaren juist zouden kunnen helpen met het aanvragen van vergunningen of subsidies, vindt het RVVB. “De overheid zet verenigingen onvoldoende in hun kracht”, valt in het rapport te lezen. “Ze komen ons alleen maar vertellen hoe we iets moeten doen, ze nemen geen werk of zorgen uit handen.”
“Neem ze gewoon werk uit handen”, zegt Klijn. De realiteit is anders. “Er is weinig steun en empathie vanuit de gemeente, het is gewoon een David-en-Goliathrelatie”, tekenden de onderzoekers op. “Ambtenaren en sportbedrijf spelen het heel slim met elkaar, van het kastje naar de muur schuiven, uiteindelijk kan ik bij niemand terecht”, zegt een sportbestuurder. Gemeenten lijken vooral te vertellen hoe clubs het moeten doen, zonder daar iets tegenover te stellen.
Huur bevriezen
De clubs worstelen verder met de sterk gestegen energieprijzen, de steeds strengere eisen voor verduurzaming en concurrentie die als oneerlijk wordt ervaren, doordat belastingen, subsidiemogelijkheden en huurtarieven lokaal sterk kunnen verschillen. Daardoor kan het dat een club in de ene gemeente veel hogere lasten heeft dan een andere club even verderop, die toevallig in een andere gemeente staat.
De hoge kosten worden vaak opgevangen vanuit de reserves van de clubs. Die zijn natuurlijk eindig, maar zolang de clubs nog geld op de rekening hebben kunnen ze niet op steun van de gemeente rekenen. Hierdoor dreigen faillissementen, vreest het RVVB. Het verhogen van de contributie wordt niet als alternatief gezien, omdat dat leidt tot opzeggingen.
Het RVVB vindt dat verduurzaming van accommodaties niet aan de vrijwilligers van het bestuur moet worden overgelaten, maar dat lokale overheden dat voor hun rekening moeten nemen. Ook zou er ruimhartige steun moeten komen voor de energierekening en zouden gemeenten de komende vijf jaar de huurtarieven van sportverenigingen moeten bevriezen.
Bron: NOS Nieuws
Datum Publicatie: Maart 2023
Link: https://nos.nl/artikel/2469577-helft-van-de-sportverenigingen-zit-in-ernstige-problemen
